Hoewel het wellicht enigszins buiten het karakter van Museumstof valt, willen we deze aflevering graag besteden aan een reactie op twee artikelen die op 23 en 24 oktober in De Ware Tijd verschenen op het gebied van archeologie. We doen dat omdat er blijkbaar veel onwetendheid heerst, terwijl het Surinaams Museum juist op dat vlak binnen Suriname de meeste kennis en ervaring in huis heeft. Bovendien heeft het museum nog altijd een archeoloog in dienst die wat de Surinaamse archeologie betreft als autoriteit geldt. Beide artikelen betroffen archeologische vondsten van 4000 jaar oud in het Apoera-gebied. Twee zinnen in deze artikelen (1. dit is een tweede ‘bewijs’ van oude beschaving in Suriname en 2. Eigenlijk is er sinds 1975 weinig aan archeologie gedaan) trokken onze aandacht.

Begin van de opgraving te Kaurikreek in 1977 met assistent van de Archeologische Dienst Sheombar.

Niet lang na 1975, nl. in februari 1977, deed een expeditie van de Stichting Surinaams Museum archeologisch onderzoek in het gebied rond Apoera. Daarbij werd de Kaurikreek site opgegraven op ca 10 km van Apoera. Het opgraafteam kwam met nooit eerder in het noorden van Zuid-Amerika  gevonden versierd aardewerk in Paramaribo terug. Dateringen vanaf 2200 voor Christus = ruim 4000 jaar oud werden vastgesteld. De resultaten werden gepubliceerd in Mededelingen Surinaams Museum nummer 23-24, in 1978.  Prof. Rouse van Yale University liet weten dat vergelijkbaar, niet gepubliceerd, aardewerk door hem was opgegraven aan de Orinoco in Venezuela. Waarschijnlijk liggen daar de roots van de oude bewoners van het gebied rond Apoera.

Dus kort na 1975 is al bekend wat nu als nieuwe inzichten gemeld wordt. De resultaten van het onderzoek uit 1977 en van 2013 versterken elkaar! Veel intensief archeologisch opgraafonderzoek is vanuit het Surinaams Museum gedaan van 1978 – 1980 in Nickerie en Coronie op terpen en andere oude dorpen. De bijzondere resultaten hiervan zijn in een proefschrift in 1985 in Leiden bekend gemaakt. Inderdaad kon in de jaren dat het Surinaams Museum vanuit Zorg & Hoop moest werken, vanaf 1982, weinig aan archeologie gedaan worden. Maar teruggekeerd in Fort Zeelandia is de Precolumbiaanse archeologie met twee projecten groots aangepakt. Ten eerste is een tweetalig handboek gepubliceerd (Suriname voor Columbus, 2003) waarin alles, met veel duidelijke platen, te vinden is van wat we nu, begin 21^e eeuw, van Suriname’s oudste bewoners weten. Inclusief een lijst van de 262 belangrijkste archeologische sites. Deze uitgave van de Stichting Surinaams Museum is nog steeds te koop in de museumwinkel. De resultaten van het onderzoek bij Apoera staan op blz. 82-87, de oude datering 2200 voor Chr op blz. 84 en het bijzondere aardewerk is afgebeeld op  blz. 85.

Het tweede grote project is het driejarig veldonderzoek dat op de Werehpai site bij Kwamalasamutu verricht is. Na de ontdekking van de honderden rotstekeningen zijn ze allemaal getekend en gefotografeerd. Dat is een samenwerking geweest met Conservation International en het Smithsonian Institution in Washington. Aan een groot boek waar ze allemaal in staan wordt momenteel hard gewerkt! Dus: 4000 jaar oude bewoning bij Apoera is eigenlijk oud nieuws en er is na 1975 veel belangrijk archeologisch werk verricht, zelfs heel veel meer dan in dit korte bestek kan worden gemeld. We weten soms al meer dan we denken! Het Surinaams Museum is vanaf 1947 het kennis- en onderzoekscentrum van Suriname’s verleden, inclusief de archeologie.