Over ruim twee maanden, op 8 april, zal de expositie ‘Zusters uit Suriname’ in Fort Zeelandia geopend worden. Deze tentoonstelling gaat over de vele jonge Surinaamse verpleegsters die in de jaren ’50 en ’60 naar Nederland vertrokken om daar de grote tekorten in de verpleging te helpen opvangen.Gekoppeld aan deze tentoonstelling zal de Educatieve Dienst van de Stichting Surinaams Museum een scholenprogramma opzetten. Dit programma bevat informatie over de geschiedenis van de verpleging en wat het beroep van verpleegster nu precies inhoudt. Bij de voorbereidingen op zo’n programma kom je erg leuke gegevens tegen. Zo hebben de gezusters Finck vorig jaar een schenking gedaan aan het museum. Het betrof hier materiaal dat te maken had met zuster Elsje Finck-Sanichar, hun moeder. Deze verpleegster heeft zich haar hele (lange) leven ingezet voor de zieke en behoeftige mens binnen de Surinaamse gemeenschap.

De schenking bestond uit een tweetal insignes en een onderscheiding. Eén insigne betreft de ziekenverpleging Suriname. Dit insigne toont een groene band om een gele cirkel met daarin een zilverkleurig kruis met daarop een ooievaartje, dat de specialisatie verloskunde aangeeft. Ook kregen we het verloskundigeninsigne van zuster Sanichar: met een groene band om een zilverkleurige cirkel met daarop een kindje in de baarmoeder. Maar het meest bijzondere was wel de Florence Nightingale-onderscheiding.

Florence Nightingale-onderscheiding

De verpleegster Florence Nightingale, ook wel The Lady with the Lamp genoemd, wordt internationaal ten voorbeeld gesteld vanwege haar offervaardigheid en toewijding die zij tijdens de Krimoorlog aan de dag legde. Dit ereteken wordt uitgereikt aan verpleegsters en vrijwilligsters die in tijden van vrede of oorlog door hun uitzonderlijke moed en toewijding aan gewonden, zieken of invaliden zich door hun uitmuntendheid van anderen hebben onderscheiden. Op het medaillon is Florence Nightingale afgebeeld

Bij dit ereteken behoort een oorkonde, uitgereikt door Het Internationale Rode Kruis in Genève. Zuster Finck kreeg haar onderscheiding op 12 mei 1989 uitgereikt. Een jaar eerder was er een circulaire uitgegaan om verpleegsters die zich op uitzonderlijke wijze van hun taak hadden gekweten, voor te dragen. Op de lijst van 42 uitverkorenen stond, naast kandidaten uit bijvoorbeeld  Polen, Rwanda en Rusland, ook een zuster uit Suriname: Sister Elsje Celestine Finck-Sanichar. Achter haar naam de opleidingen en functies: Graduate nurse and Voluntary Aide, Diplomas as Midwife, Nursing Teacher, Head Nurse and in Pedagogy. Former director of Red Cross Youth. Active member of the Red Cross.

In 1912, 1934 en 1952 werden regels opgesteld en vervolgens bijgesteld om tot de verkiezing te komen van verpleegsters en vrijwilligsters die zich door exceptionele inzet onderscheiden van anderen. Zuster Sanichar is tot nu toe de enige Surinaamse die deze onderscheiding ten deel is gevallen. Het is daarom ook erg bijzonder dat haar dochters deze stukken aan het Surinaams Museum hebben geschonken. En nu blijkt dat  binnen het kader van de op handen zijnde tentoonstelling erg goed van pas te komen. Met de biografie, waarin het leven van Elsje Finck-Sanichar beschreven staat (de auteur is prof. B. Oostburg, 2002), is de schenking een welkome aanvulling op de informatie over de verpleging.

Vanaf deze plaats doen wij een oproep aan degenen die over informatie betreffende de verpleging in Suriname beschikken. Dat kan zijn in de vorm van foto’s, divers materiaal dat in de verpleging gebruikt werd of wordt of uit geschreven informatie.  De mogelijkheid bestaat dit materiaal aan het Surinaams Museum te schenken dan wel in bruikleen te geven voor de duur van de tentoonstelling.