Museumstof 32: mi na prit' panyi
januari 8, 2003
Museumstof 34: gon no sabi en basi
januari 13, 2003
Show all

Museumstof 33: van vrouwenleven

Momenteel zijn twee zalen van Fort Zeelandia gevuld met prachtige foto’s rond het thema vrouwen. Alle afbeeldingen zijn van de originele foto’s of negatieven op bariet (bariumsulfaat of zwaarspaat, een chemische stof) afgedrukt. De zwart-wit afbeeldingen zijn geselecteerd door Clark Accord, de schrijver van de roman ‘De Koningin van Paramaribo’. Dit boek over het leven van Maxi Linder, de bekendste prostituee van Suriname, is al voor de 25ste keer herdrukt. Ter gelegenheid hiervan heeft het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) uit Amsterdam de auteur gevraagd om een selectie te maken van foto’s die de periode van Maxi’s leven beslaan, namelijk van 1902 tot 1981. En nu is de tentoonstelling te zien in het Surinaams Museum. Het is aardig om te weten dat deze tentoonstelling ‘Van Vrouwenleven’ is vernoemd naar een presentatie over het leven van vrouwen in Nederland en de Nederlandse koloniën die werd gehouden op de wereldtentoonstelling in 1918.

MS033

De meeste foto’s zijn van vóór de Tweede Wereldoorlog en geven een goed beeld van het leven van vrouwen in Suriname. Accord heeft de expositie rond enkele thema’s ingericht. Als vanzelfsprekend hebben alle platen de vrouw als middelpunt. Haar positie krijgt een diepere betekenis wanneer je haar tegen een specifieke achtergrond plaatst. We zien vrouwen binnen de huiselijke omgeving, op de scholen, met betrekking tot werk, geloof of ziekte. Rijke, mooi opgedirkte vrouwen tegenover arbeidsters op het land of stenen kappend. Het serene van de ziekenzaal en de tragische resultaten (ook bij jonge meisjes) van de besmettelijke ziekte lepra. Het zal niemand verbazen dat vooral op de vroege foto’s veel nonnen te zien zijn. Zij waren per slot van rekening de vrouwen die zich op verpleging en onderwijs richtten. Van de vlechtschool zijn prachtige foto’s te zien. Dat diverse onderdelen van het productieproces zijn vastgelegd, geeft deze reportage impliciet een historische waarde mee. Wie herinnert zich de hoed van het Lindbergmodel? In de vlechtschool van het Mariapatronaat werden in de toonkamer hoeden van dit model verkocht. Dit weten we dankzij de foto.

Zo zijn er meerdere momenten op de gevoelige plaat vereeuwigd. Momenten waar niemand meer iets over weet te vertellen, die niet uitgebreid zijn beschreven, maar die de geschiedenis ingaan omdat er een foto van is gemaakt. Ook voor mensen die geïnteresseerd zijn in de koto is er veel moois te zien. De patronen op de diverse stoffen zijn haarscherp vastgelegd. Van alle bevolkingsgroepen zijn foto’s vertegenwoordigd. Oudere en meer recente beelden leveren veel vergelijkingsmateriaal op.
Bij alle foto’s is het onderwerp en het jaartal genoemd. Wat opvalt is dat van vele foto’s de maker -helaas- niet bekend is. Daarentegen komen we ook klinkende namen tegen zoals die van de bekende ‘photografistes’, de gezusters Curiël. Naast deze kleine teksten bij de individuele foto’s heeft Accord wat literaire teksten geselecteerd die bij de thema’s passen. Verschillende citaten uit ‘De Koningin van Paramaribo’ zijn aangevuld met delen uit de columms die Accord voor het dagblad Trouw heeft geschreven. Ook krijgen we een glimp uit de nieuwe roman’ Tussen Apoera en Oreala’ die in oktober van dit jaar zal verschijnen. De foto’s staan echter in het middelpunt, zij vertellen duidelijk hun eigen verhaal over het leven van vrouwen in de twintigste eeuw.